INFORMACJE OGÓLNE
Świadczenia rodzinne
w świetle ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych
Świadczeniami rodzinnymi są:
1 zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego;
2 świadczenia opiekuńcze: zasiłek pielęgnacyjny oraz świadczenie pielęgnacyjne;
3 zapomoga wypłacana przez gminy, na podstawie art. 22a;
3a) świadczenia wypłacane przez gminy na podstawie art. 22b;
4 jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka;
5) świadczenie rodzicielskie.
Zasiłek rodzinny ma na celu częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka.
Prawo do zasiłku rodzinnego i dodatków do tego zasiłku przysługuje:
1. rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka,
2. opiekunowi faktycznemu dziecka,
3. osobie uczącej się,
jeżeli:
dochód rodziny w przeliczeniu na osobę, albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 674 zł miesięcznie. W przypadku, gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności, zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 764 zł miesięcznie.
W przypadku utraty dochodu prawo do zasiłku rodzinnego ustala się na wniosek osoby uprawnionej na podstawie dochodu rodziny lub dochodu osoby uczącej się, pomniejszonego o utracony dochód.
Utrata dochodu spowodowana jest:
- uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego,
- utratą prawa do zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych
- utratą zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, z wyłączeniem pracy wykonywanej na podstawie umowy o dzieło,
- utratą zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, a także emerytury lub renty, renty rodzinnej lub renty socjalnej z wyjątkiem rent przyznanych rolnikom w związku z przekazaniem lub dzierżawą gospodarstwa rolnego,
- wyrejestrowaniem pozarolniczej działalności gospodarczej,
- utrata zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego, przysługujących po utracie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
- utratą zasądzonych świadczeń alimentacyjnych w związku ze śmiercią osoby zobowiązanej do tych świadczeń lub utratą świadczeń pieniężnych wypłacanych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów w związku ze śmiercią osoby zobowiązanej do świadczeń alimentacyjnych,
- utratą świadczenia rodzicielskiego,
- utratą zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników,
- utratą stypendium doktoranckiego określonego w artykule 200 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - prawo o szkolnictwie wyższym
W przypadku uzyskania przez członka rodziny dochodu, do dochodu rodziny dodaje się miesięczną kwotę dochodu uzyskanego, który oznacza:
- zakończenie urlopu wychowawczego,
- uzyskanie prawa do zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych,
- uzyskanie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, z wyłączeniem pracy wykonywanej na podstawie umowy o dzieło,
- utratą zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, a także emerytury lub renty, renty rodzinnej lub renty socjalnej z wyjątkiem rent przyznanych rolnikom w związku z przekazaniem lub dzierżawą gospodarstwa rolnego,
- rozpoczęciem pozarolniczej działalności gospodarczej lub wznowieniem jej wykonywania po okresie zawieszenia w rozumieniu art. 14a ust. 1d ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej,
- uzyskaniem zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego przysługujących po utracie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
- uzyskaniem swiadczenia rodzicielskiego,
- uzyskaniem zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników,
- uzyskaniem stypendium doktoranckiego określonego w artykule 200 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - prawo o szkolnictwie wyższym
W przypadku, gdy rodzina lub osoba ucząca się utrzymuje się z gospodarstwa rolnego, przyjmuje się, że miesięczny dochód z 1 hektara przeliczeniowego wynosi 1/12 dochodu ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w drodze obwieszczenia za poprzedni rok kalendarzowy.
Przy dodatkowych dochodach z działalności pozarolniczej dochody te sumuje się.
Zasiłek rodzinny przysługuje osobom uprawnionym do czasu ukończenia przez dziecko:
1. 18 roku życia lub
2. nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia,
3. 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje
się orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności.
Zasiłek rodzinny nie przysługuje jeżeli dziecko lub osoba ucząca się:
1. pozostaje w związku małżeńskim
2. zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w pieczy zastępczej,
3. pełnoletnie dziecko lub osoba ucząca się jest uprawniona do zasiłku na własne dziecko,
4. osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodziców dziecka, chyba, że:
a. rodzice lub jedno z rodziców nie żyje,
b. ojciec dziecka jest nieznany,
c. powództwo o ustalenie świadczenie alimentacyjne od drugiego z rodziców
zostało oddalone.
d. sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka;
5. członkowi rodziny przysługuje na dziecko zasiłek rodzinny za granicą, chyba, że stosowne przepisy stanowią inaczej
Do zasiłku rodzinnego przysługują dodatki z tytułu:
1. urodzenia dziecka,
2. opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego,
3. samotnego wychowywania dziecka,
4. wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej,
5. kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego,
6. rozpoczęcia roku szkolnego,
7. podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania.
Zasiłek pielęgnacyjny
przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia osobie niepełnosprawnej opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.
Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:
1. niepełnosprawnemu dziecku,
2. osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
3. osobie, która ukończyła 75 lat.
Zasiłek pielęgnacyjny: przysługuje także osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia.
Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje w wysokości 215,84 zł miesięcznie.
Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego wypłacanego m.in. przez ZUS i KRUS
Świadczenie pielęgnacyjne
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje:
1 matce albo ojcu,
2 innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2023 r. poz. 2809) ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom,
3 opiekunowi faktycznemu dziecka,
4 rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego
- jeżeli sprawują opiekę nad osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Świadczenie wynosi 2988 zł miesięcznie
Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka
przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 1922 zł.
Zapomoga przysługuje jednorazowo w kwocie 1.000 zł.
Jak ?
Ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz ich wypłata następują odpowiednio na wniosek małżonków, jednego z małżonków, rodziców, jednego z rodziców, opiekuna faktycznego dziecka, opiekuna prawnego dziecka, osoby uczącej się, pełnoletniej osoby niepełnosprawnej lub innej osoby upoważnionej do reprezentowania dziecka lub pełnoletniej osoby niepełnosprawnej.
Kto przyznaje i wypłaca ?
Prawo do świadczeń rodzinnych ustala i wypłaca Gmina, czyli dla mieszkańców Gminy Pszczyna Ośrodek Pomocy Społecznej w Pszczynie, ul. Kilińskiego 5a.
Gdy członek rodziny pracuje za granicą, należy ustalić czy w danym przypadku mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemu zabezpieczenia społecznego. Właściwą instytucją do rozpoznania wniosku w sprawie świadczeń rodzinnych jest: Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach Wydział Rodziny i Polityki Społecznej, ul. Powstańców 41a, 40-024 Katowice.
Wojewoda Śląski ustala prawo i wydaje decyzję w sprawie świadczeń rodzinnych jako instytucja łącznikowa w związku z udziałem Rzeczypospolitej Polskiej w koordynacji systemu zabezpieczenia społecznego.
UWAGA ! – świadczenia rodzinne i opiekuńcze są wolne od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust.1 pt. 8 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Wnioski można pobrać TUTAJ
